اثر خروس تلاقی گر (service sire)بر صفات تولید مثل یک گله لاین تجاری گوشتی

در مطالعه حاضر، اثر نر تلاقی گر (service sire)بر صفات تولید مثل، شامل وزن تخم مرغ (egg weight)، سن بلوغ جنسی (age at sexual maturity)، تعداد تخم مرغ های قابل جوجه کشی (eggs set)، تعداد تخم مرغ های بارور (eggs fertile)، تعداد جوجه های حاصل از هر مرغ (chicks number)، درصد تخم های بارور به تخم های قابل جوجه کشی یا باروری (percentage fertility) و درصد جوجه های حاصل از تخم های بارور (percentage hatched of fertile eggs) مورد بررسی قرار گرفت. داده های مورد استفاده مربوط به رکوردهای16599 پرنده ی دارای شجره جمع آوری شده در طی 9 نسل یک گله لاین مادری گوشتی تجاری بودند. این داده ها، با استفاده از مدل حیوان با روش حداکثر درستنمایی محدود شده(restricted maximum likelihood) و نرم افزار asreml تجزیه و تحلیل شدند. با و بدون در نظر گرفتن اثر نر تلاقی گر، 6 مدل حیوانی مختلف برازش شد. مدل 1 شامل فقط اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم حیوان (a) بود. در مدل 2، اثر محیطی نر تلاقی گر (c) به مدل 1 اضافه شد. مدل 3 شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر (ss) با فرض این که کوواریانس بین اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر مساوی صفر (0=?ass) بود. در مدل 4، که مشابه مدل 3 بود، این اثر مخالف با صفر (?ass?0 ) فرض شد. مدل 5، شامل هر دو اثر محیطی و ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر همراه با اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم بدون کوواریانس بین اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر و مدل 6 با کوواریانس بین اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر بود. لگاریتم درستنمایی این مدل ها با استفاده از آزمون نسبت درستنمایی (likelihood ratio test) مقایسه شده و مناسب ترین مدل پیشنهاد شد. وزن تخم مرغ به شدت تحت تاثیر اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم قرار داشته (0.670 = h2a)، اثر نر تلاقی گر بر آن محیطی (0.008 = c2) و ناچیز اما معنی دار (مدل 2) بود. برای سن بلوغ جنسی، علاوه بر اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم (0.377 = h2a)، هر دو اثر محیطی نر تلاقی گر (0.057 = c2) و ژنتیکی نر تلاقی گر (0.010 = h2ss) اهمیت (مدل 5) داشتند. برای صفات تعداد تخم مرغ های قابل جوجه کشی، مدل شامل اثر محیطی نر تلاقی گر (مدل 2) اهمیت داشت (0.127 = h2ss و 0.057 = c2). برای دو صفت تعداد تخم مرغ های بارور و تعداد جوجه های حاصل از هر مرغ، آثار مهم و موثر بر آن ها، اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم (به ترتیب، 0.100 = h2a و 0.148 = h2a)، اثر محیطی نر تلاقی گر (به ترتیب، 0.187 = c2 و 0.163 = c2)، اثر ژنتیکی افزایشی نر تلاقی گر (به ترتیب، 0.010 = h2ss و 0.010 = h2ss) و کوواریانس بین اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و نر تلاقی گر ( به ترتیب، 0.666 = rass و 0.614 =rass) بودند. وراثت پذیری مستقیم صفت درصد تخم های بارور به تخم های قابل جوجه کشی (0.074 = h2a) کمتر از درصد جوجه های حاصل از تخم های بارور (0.144 = h2a)، ولی نسبت واریانس محیطی نر تلاقی گر نسبت به واریانس فنوتیپی آن بیشتر (0.387 = c2 در مقایسه با 0.082 = c2 ) بود. این نتایج نشان می دهد که باروری بیشتر تحت تاثیر خروس بوده اما جوجه درآوری علاوه بر خروس، تحت تاثیر مرغ نیز قرار دارد. به طور کلی، نتایج بررسی حاضر به وضوح اثر نر تلاقی گر را بر اکثر صفات تولید مثل نشان می دهد. بنابراین پیشنهاد می شود در ارزیابی های ژنتیکی این اثر در مدل های آماری در نظر گرفته شود